W naszej stopie wyróżniamy kilka łuków. Dwa najważniejsze to łuk poprzeczny i łuk przyśrodkowy. Najczęstszą wadą jest obniżenie tych łuków, a więc płaskostopie. Czasami spotykamy się z dużym wysklepieniem łuku przyśrodkowego i mamy tzw. stopę wydrążoną, ale jest to dużo rzadziej spotykana dysfunkcja.
Płaskostopie podłużne to sytuacja kiedy łuk znajdujący się po wewnętrznej stronie stopy jest rozpłaszczony. W takiej sytuacji często też kostki zapadają się do środka, a ślady zostawiane na mokrej podłodze lub piasku nie zawierają charakterystycznego wycięcia. Jest to ten rodzaj płaskostopia, który w dużym stopniu jest zależny od nas i można go w dużym stopniu wyćwiczyć. Potrzebna do tego jest odpowiednio dobrana rehabilitacja uzupełniona o właściwe podparcie stopy.
Płaskostopie poprzeczne to sytuacja kiedy łuk poprzeczny utworzony przez kości śródstopia jest obniżony. Z naszego doświadczenia wynika że ok 80 % pacjentów ma większy lub mniejszy problem z łukiem poprzecznym. Cechami charakterystycznymi obniżonego łuku poprzecznego są:
W przypadku tego rodzaju schorzenia niestety szansa na wyćwiczenie jest minimalna. Należy wtedy wykonać wkładki ortopedyczne na płaskostopie poprzeczne, który w sposób bierny wspomogą naszą stopę.
W obecnych czasach nasza stopa ma bardzo mało możliwości treningu podczas życia codziennego. Obuwie, które nosimy, teren, w którym się poruszamy oraz coraz powszechniejsza nadwaga mają niestety negatywny wpływ na kondycję naszego łuku poprzecznego. Stopa nie jest odpowiednio stymulowana do pracy (szczególnie ważne jest to w momencie wzrostu – wtedy mamy jeszcze szanse na poprawę sytuacji), i przez to łuk poprzeczny się rozpłaszcza. W takiej sytuacji wkładki ortopedyczne na płaskostopie poprzeczne są leczeniem z wyboru. W zaawansowanym stadium płaskostopia stosuje się leczenie operacyjne.
Korekty łuku poprzeczny mogą wyglądać różnie. Najbardziej klasyczna wkładka na płaskostopie poprzeczne zawiera w okolicy śródstopia wypukły element zwany pelotą metatarsalną. Ma on na celu odpowiednie ustawienie stopy na podłożu. Stopa w najlepszym wypadku swój ciężar powinna opierać na trzech punktach podporu:
W takiej sytuacji stopa tworzy swego rodzaju trójkąt, który to jest najstabilniejszą formą geometryczną. Każde odchylenie od takiego ustawienia destabilizuje stopę, a co za tym idzie przeciążeniom ulegają inne struktury m.in. mięśnie łydki oraz stawy np. kolanowe.
Jest wiele objawów mogących świadczyć o tym, że mamy problem z wysklepieniem naszego łuku poprzecznego. Jest to często ból zlokalizowany w przodostopiu podczas chodzenia lub stania. Palce od II do V ustawiają się w sposób charakterystyczny tj. młotkowaty – oznacza to że stawy międzypaliczkowe się zginają i w takim przypadku bardzo często buty uciskają palce w od góry i powodują bolesne obtarcia. Kolejną cechą są halluksy tj. paluchy koślawe. Ze względu na złe obciążenie stopy i błędne jej przetoczenie dochodzi do zaburzenia osi stawu śródstopno-palcowego i jego skoślawienia. Wkładki korekcyjne na płaskostopie poprzeczne nie będą w stanie cofnąć zmian strukturalnych ale będą mogły zahamować ten proces.